Je immuunsysteem versterken met Yoga

We willen allemaal gezonder zijn.

Wanneer we het hebben over onze gezondheid, is ons immuunsysteem een heel erg belangrijk onderdeel.

Het immuunsysteem helpt ons om te overleven, gezond te blijven en beschermt ons tegen allerlei schadelijke pathogenen (virussen, schimmels, parasieten en bacteriën).

Met andere woorden:

‘Ons immuunsysteem is ons verdedigingsmechanisme tegen schadelijke indringers vanuit onze externe omgeving.’

Ook helpt ons immuunsysteem het lichaam op te ruimen. Zo helpt immuunsysteem bij het opruimen van bijvoorbeeld afvalstoffen en kankercellen.

Je immuunsysteem wordt daarom ook wel je afweersysteem genoemd.

Als je een krachtig, mooi, gezond en gelukkig leven wilt leiden, dan is een afweersysteem wat goed functioneert essentieel.

Echter staan we hier vaak nooit bij stil.

Ondanks dat het misschien niet zo lijkt, kunnen we veel invloed uitoefenen op ons afweersysteem.

In dit blog wil ik daarom wat dieper ingaan op de functie en werking van ons immuunsysteem.

Je ontdekt in dit blog:

• Wat je immuunsysteem eigenlijk is
• Uit welke delen je immuunsysteem bestaat
• Welke factoren het immuunsysteem verzwakken
• Welke invloed Yoga, meditatie en andere levensstijl gerelateerde factoren hebben op ons immuunsysteem
• En nog veel meer interessante info om je immuunsysteem zo sterk mogelijk te maken

Wat is het immuunsysteem eigenlijk? – Immuunsysteem uitleg

Je hebt net kunnen lezen wat het immuunsysteem is.

Maar eigenlijk is het immuunsysteem niet één systeem. Het is een verzamelnaam voor verschillende kleinere systemen die allemaal werken om je lichaam sterk en gezond te houden.

Je immuunsysteem kan je onderverdelen in drie verschillende ‘lagen’:

1. Huid & slijmvliezen
2. Innate (aangeboren)
3. Adaptive (verworven)

Je kunt je huid en slijmvliezen beschouwen als de eerste beschermende laag van je lichaam.

Ook de haartjes in je neus zijn hier bijvoorbeeld een onderdeel van (dat is een van de vele redenen waarom het beter is om door je neus te ademen – de lucht wordt zo gefilterd, de nervus vagus wordt gestimuleerd en stikstofmonoxide wordt aangemaakt).

De huid en je slijmvliezen (zoals je speeksel) zijn het uitwendige gedeelte van je immuunsysteem.

Wil je de kracht van de ademhaling ontdekken? In deze video delen we een stukje uit een les van onze ademhaling cursus op het PRACTICE platform.

Aangeboren en verworven immuunsysteem

Het inwendige immuunsysteem bestaat uit je aangeboren en je verworven immuunsysteem.

In het kort:

Je aangeboren immuunsysteem zorgt voor een aspecifieke reactie op indringers in het lichaam. Het afweersysteem wordt hierbij in z’n algemeenheid actiever om indringers te lijf te gaan. Hierbij ontstaan vaak koorts en ontstekingen.

Je verworven immuunsysteem zorgt voor een specifieke reactie op bepaalde indringers. Dit is niet aangeboren, maar bouw je op gedurende je leven.

Dit gebeurt bijvoorbeeld als je de waterpokken krijgt.

Je krijgt deze vaak als kind en hebt hier een tijdje last van. Na een tijdje heeft je afweersysteem een manier gevonden om deze specifieke indringer te bestrijden.

Ook leert je afweersysteem hiervan waardoor je immuniteit tegen deze specifieke indringer krijgt.

Je kunt de waterpokken daarna dus nooit meer krijgen, omdat je immuunsysteem onthoudt hoe het de waterpokken moet bestrijden.

Factoren waardoor je immuunsysteem verzwakt

Hoe goed ons immuunsysteem functioneert is afhankelijk van veel verschillende factoren.

Met name je levensstijl is erg belangrijk.

Wat doe je om jezelf gezond en sterk te houden?

En een ongezonde levensstijl heeft een negatief effect op het immuunsysteem.

Vijanden van het immuunsysteem zijn onder meer stress, roken, overmatig alcoholgebruik, te veel cafeïne, drugsgebruik, medicijnen, transvetten, voedseladditieven, pesticiden en milieuverontreiniging.

Slaap, ontspanning, vitaminen, mineralen, beweging, koud douchen, meditatie, Yoga, ademhalingsoefeningen en stressreductie geven juist een positieve boost aan je immuunsysteem.

Laten we eens kijken wat chronische stress bijvoorbeeld met de werking van je immuunsysteem doet.

Immuunsysteem, zenuwstelsel en stress

Met een korte periode van stress is helemaal niets mis voor je immuunsysteem. Sterker nog, het kan zelfs een positief effect hebben.

Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer je onder een koude douche stapt of een stevige work-out doet. Dit wordt ook wel eustress genoemd.

Stress wordt echter heel schadelijk voor je immuunsysteem wanneer het chronisch is. Er zijn tal van processen in de biochemie van je lichaam wanneer je last hebt van langdurige stress.

Maar laten we het voor nu even simpel houden.

Een van de belangrijkste stresshormonen is Cortisol.

Cortisol maakt je voor een tijdje meer alert en gefocust. Je komt in de actiestand. Dat is ook de reden waarom je cortisolproductie het hoogste is in de ochtend.

Cortisol remt echter ook het immuunsysteem. Dit doet het omdat bij een dreigend gevaar de stressreactie van het autonome zenuwstelsel geactiveerd wordt.

Wanneer dit het geval is ben je als het ware in ‘overlevingsmodus’. Heel fijn als er daadwerkelijk een gevaar is.

Voor een korte periode wordt je immuunsysteem onderdrukt zodat alle beschikbare energie in het lichaam kan gaan naar het dreigende gevaar.

Het korte termijn gevaar is namelijk een grotere bedreiging voor je leven dan een virus of infectie dat in je lichaam zit.

Als het directe levensgevaar dan verdwenen is, dan kan er weer energie naar het immuunsysteem.

Chronische stress

In onze moderne wereld wordt ons stresssysteem continu geprikkeld. Dit leidt tot een overprikkeling van ons zenuwstelsel en een constante stressreactie van het bodymind-systeem.

Met andere woorden: je bodymind-systeem denkt dat er continu gevaar is.

En dit leidt dus ook tot een constant verhoogd cortisol niveau, wat het immuunsysteem dus verzwakt en aantast.

Continu.

Heb je veel last van stress? Sta je altijd aan? Maak je je veel zorgen en leef je vanuit angst? En doe je daarnaast niks om jezelf weer in balans te brengen zoals Yoga, meditatie en/of ademhalingsoefeningen?

Dan zal je lichaam blijven denken dat er gevaar dreigt waardoor het cortisolgehalte hoog blijft. En op de lange termijn is dus schadelijk en kan allerlei stressgerelateerde aandoeningen tot gevolg hebben.

Uiteraard zijn en nog veel meer dingen aan de hand m.b.t. de werking van je afweersysteem. Dit voorbeeld geeft echter duidelijk weer hoe je lichaam prioriteiten stelt en en bepaalde systemen ‘aan of uit zet’.

In de video hieronder vertellen we je graag wat meer over hoe je met chronische stress omgaat zodat je nog een stap kunt zetten naar een sterker immuunsysteem! 🙂

Laten we nu eens kijken naar dingen die je kunt kunt doen om je immuunsysteem juist sterker te maken (onderbouwd door wetenschappelijke onderzoeken).

Je immuunsysteem versterken – Hoe doe je dat?

Ok, als eerste heel simpel….

Als chronische stress ervoor zorgt dat je immuunsysteem verzwakt, ontregeld en onderdrukt wordt, dan is in feite alles wat je doet om chronische stress te verminderen goed voor je afweersysteem.

Wat zijn dingen die je kunt doen om chronische stress te verminderen?

• Yoga oefeningen (Onderzoek)
• Leren mediteren (Onderzoek)
• Ademhalingsoefeningen (Onderzoek)
• Yoga Nidra (Onderzoek)
• Wandelen in de natuur (Onderzoek)
• Het verminderen van stressprikkels (Logica: als je minder stressprikkels hebt, ervaar je ook minder stress)
• Mindfulness oefeningen (Onderzoek)
• Lach vaker (Onderzoek)
• Slaap goed (Onderzoek)

Ook kan je een pil nemen die allerlei ongewenste bijwerkingen heeft (niet mijn favoriete optie).

Je afweersysteem versterken door positief denken

We kennen allemaal het placebo-effect.

Vaak doen we hier een beetje nonchalant over. Het kan toch niet zo zijn dat we kunnen genezen door een pil die geen echt medicijn is….?

Klopt.

We genezen ook niet door de pil. Maar door de positieve effecten die we verwachten dat de pil heeft.

Met andere woorden, door te geloven dat iets ons beter kan maken, maakt het ons ook daadwerkelijk beter.

Het is de kracht van onze eigen gedachten.

Veel verschillende studies hebben de werking van het placebo-effect inmiddels aangetoond.

Ook deze studie toont aan dat er een verband is tussen positief denken en de werking van ons immuunsysteem.

En wat (chronische) stress betreft….

We hoeven niet eens prikkels binnen te krijgen om onszelf gestresst te voelen.

We kunnen simpelweg beginnen met denken aan nare, vervelende en stressvolle gebeurtenissen waardoor we mentale en emotionele stress creëren in ons bodymind-systeem.

Wanneer we dit vaak genoeg doen (en dat doen de meeste van ons), produceren we continu stresshormonen die onze biochemische staat van zijn beïnvloeden met alle gevolgen van dien op ons afweersysteem…

Negatieve gedachten (stress, angst, onzekerheid, paniek, jaloezie, gebrek etc.) maken je dus zwakker.

Het is dus belangrijk om je gedachten te leren observeren en sturen.

Laat een van belangrijkste definities van Yoga nu ‘Yogas chitta vritti nirodah’ zijn….

Of met andere woorden:

‘Yoga is het kalmeren van de fluctuaties van de geest’.

(Ja, wanneer je je meer in Yoga verdiept, kom je er al snel achter dat het meer een practice voor de mind is i.p.v. het doen van complexe fysieke houdingen)

Laten we wat dieper inzoomen op Yoga & het immuunsysteem.

De effecten van Yoga op het afweersysteem

Eerst even dit…

Wanneer ik het dus heb over Yoga, bedoel ik niet alleen maar de houdingen, maar Yoga in z’n totaliteit, inclusief meditatie en ademhalingsoefeningen.

Het effect van Yoga op het immuunsysteem is vooral gerelateerd aan chronische laaggradige ontstekingen in het lichaam.

Deze laaggradige ontstekingen hangen samen met chronische stress en dit is op de lange termijn heel schadelijk voor ons lichaam.

Door sommige experts wordt beweerd dat zo’n 95 procent van de klachten waarvoor we naar de huisarts gaan gerelateerd is aan chronische stress en laaggradige ontstekingen.

Hoewel er nog meer onderzoek gedaan moet worden, wijzen verschillende onderzoeken erop dat Yoga een positief effect heeft deze ontstekingen in het lichaam (die een reactie zijn van ons immuunsysteem).

Dus Yoga helpt om chronische stress en ontstekingen in het lichaam te verminderen.

Ademhaling helpt ook

De onderzoeken die gedaan zijn naar Iceman Wim Hof zijn hier de meest bekende en vooraanstaande voorbeelden van.

In de studies heeft Wim Hof samen met een een groep mensen die hij in slechts enkele dagen getraind heeft, aangetoond dat hij door middel van ademhalingsoefeningen zijn autonome zenuwstelsel en immuunsysteem vrijwillig kan beïnvloeden.

Het onderzoek toonde een toename in witte bloedcellen en B-cellen die een belangrijk onderdeel van het afweersysteem vormen.

Dit is wat je nu kunt doen om je immuunsysteem te versterken

Na het lezen van dit blog zijn er een aantal dingen belangrijk om te beseffen (disclaimer):

• De dingen die in deze blogpost genoemd worden, zijn geen vervanging van de adviezen en behandelmethoden van medische professionals. Volg adviezen van medische professionals altijd op!
• De dingen die in deze blogpost genoemd worden zijn ook geen medisch advies, of maatregelen die je moet nemen wanneer je ziek bent.
• Ook bieden de dingen die genoemd worden je geen garanties. Je kunt nog steeds heel erg ziek worden. Gebruik je gezonde verstand.
• Het immuunsysteem is complex en er zijn veel dingen tegelijkertijd aan de gang. Heel veel dingen weten we nog niet, zijn slechts hypothetisch en moeten verder onderzocht worden.

Dat gezegd hebbende…

Er komt steeds meer onderzoek bij.

En afgaande op wat er nu bekend is, lijken dingen als Yoga, meditatie en ademhalingsoefeningen een positief effect te hebben op de werking van ons immuunsysteem.

Dat betekent dat je niet slechts hoeft te hopen dat je sterk genoeg bent als je te maken krijgt met een ziekte, virus of infectie, maar dat je nu al proactief aan de slag kunt gaan om je immuunsysteem zo gezond en sterk mogelijk te maken.

Nogmaals, dit geeft geen garanties en betekent dat je nog steeds altijd het advies van medische professionals moet volgen, maar dat je wel invloed hebt op de werking van je afweersysteem en dit dus sterker kunt maken, als je de juiste dingen doet.

Direct toepasbare tips om je immuunsysteem te boosten

• Goed slapen – minimaal 7,5 uur per nacht en doe daarbij ook je best om de kwaliteit van je nachtrust zo goed mogelijk te maken.
• Dagelijkse Yoga oefeningen
• Een dagelijkse Meditatie
• Dagelijkse ademhalingsoefeningen
• Koud afdouchen
• Prikkels en stress verminderen
• Zo veel mogelijk gezonde natuurlijke voeding (veel groente en fruit), vitaminen & mineralen

Je levensstijl speelt dus een hele belangrijke rol bij het functioneren van je lichaam, geest, zenuwstelsel en immuunsysteem.

Dit heeft allemaal invloed op elkaar.

Je hoeft dus niet machteloos toe te kijken. Wanneer je de juiste dingen doet, kan je wel degelijk invloed hebben op het functioneren van je immuunsysteem.