Psoaspsychologie – De Spier van de Ziel

De psoas, is een van de krachtigste spieren in ons lichaam. Het zorgt er onder andere voor dat jij je been omhoog kunt brengen en je je heupen kunt buigen.

Naast de belangrijke fysieke functie, speelt deze spier ook een grote rol in ons zenuwstelsel en wordt hij ook wel ‘de spier van de ziel’ genoemd.

Wat doet deze spier precies en hoe heeft yoga invloed op deze spier? In deze blog legt gastblogger Rebecca het je uit. Je komt te weten:

• Wat de psoas spier is
• Wat de staat van de psoas zegt over je staat van zijn
• Waarom deze spier ‘de spier van de ziel’ genoemd wordt

Lees je mee?

Wat is de psoas?

De psoas, in normaal Nederlands de grote lendenspier, is een zogeheten ‘deep core muscle’ en een van onze belangrijkste spieren. Eigenlijk is het niet een spier, maar een spiergroep van drie spieren.

De psoas heeft een groot aandeel in je balans, mobiliteit en flexibiliteit.

Hij draagt er in grote mate aan bij dat we rechtop kunnen staan, zorgeloos kunnen dansen en onze yogamat op kunnen lopen.

Evolutionair gezien, droeg de psoas er in de eerste plaats vooral aan bij dat we weg konden rennen van of uitvallen naar gevaar. Als je ergens van schrikt, trekt de psoas zich automatisch samen om snel over te kunnen gaan tot actie.

Waar bevindt de psoas zich?

Het bevindt zich tussen de onderzijde van de wervelkolom en de bovenkant van het dijbeen, dicht op het heupbot. Samen met de iliacus vormt het de iliopsoas en verbindt zo je romp met je benen.

De psoas reageert op gevaar

De psoas reageert, net als andere lichaamsdelen, op stress.

Denk maar aan iemand die veel aan zijn hoofd heeft. Vaak zie je een samengeknepen mond, gefronste wenkbrauwen, een snelle oppervlakkige adem en opgetrokken schouders.

Het samentrekken van de psoas zie je misschien niet zo duidelijk, maar er gebeurt wel degelijk wat.

Vanuit de evolutie heeft die reactie van het lichaam op stress een duidelijke functie. Je lichaam wordt zo namelijk klaargestoomd om te vechten, vluchten, of om zich beschermend op te rollen tot een balletje en terug te trekken.

Hoewel onze dagelijkse stress tegenwoordig eerder mentaal dan fysiek van aard is, reageert ons lichaam nog altijd op dezelfde manier.

Onze spieren spannen zich massaal aan zodat we weg kunnen rennen of een explosieve uitval kunnen doen, zelfs als de dreiging enkel gevormd wordt door onze eigen gedachten.

Bij stress staat ons sympathisch zenuwstelsel aan. Dat is heel zinvol, maar het is belangrijk om daarna over te schakelen naar het parasympathische zenuwstelsel en weer te kalmeren. Rolf legt er meer over uit in deze video:

Wat gebeurt er als de psoas zich samentrekt?

De psoas spannen zich dus aan bij stress. Dit kan fysiek gevaar zijn, maar het kan net zo goed mentale of emotionele stress zijn. Het lichaam maakt daarin geen onderscheid.

Zoals bij elke spier zorgt niet alleen stress, maar ook weinig beweging ervoor dat de psoas stijver wordt.

Combineer veel op die bureaustoel zitten dus met de druk die daar vaak mee gepaard gaat en je hebt een voedingsbodem voor een flinke portie opgeslagen spanning in de psoas…

Als de psoas zich voortdurend samentrekt, kan dit er bovendien voor zorgen dat hij korter wordt. Met allerlei pijnlijke gevolgen. Je kunt er klachten in je onderrug, knieën of heupen aan overhouden en zelfs ook scoliose of blaasklachten.

En niet onbelangrijk: de psoas is door middel van bindweefsel verbonden met je middenrif. Een verkrampte psoas heeft daarmee een nadelig effect op je ademhaling!

Waarom wordt het de ‘spier van de ziel’ genoemd?

De psoas wordt wel spier van de ziel genoemd omdat je tijdens het oprekken van dit gebied soms opeens je spieren heel diep kunt voelen ontspannen en daarbij een vlaag van emotie kunt voelen.

Heel veel mensen barsten dan ook ineens in huilen uit en snappen daar zelf niks van. Wees gerust, dit is heel normaal.

De psoas reageert niet alleen op stress, maar lijkt ook de onderliggende emotie van de stress op te slaan. Als je de spier dan helemaal ontspant, kan die emotie alsnog loskomen.

En dan lig je dus bijvoorbeeld ineens met tranen in je ogen op je matje…

Daar komt ook de naam ‘spier van de ziel’ vandaan.

Hoe ontspan je de psoas

Het ontspannen van de psoas kan op verschillende manieren. Het gaat er daarbij vooral om dat je chronische stress vermijd. De spierspanning is meestal niet het probleem, maar de onderliggende stress wel!

Gelukkig kun je de spier ook zelf weer goed ontspannen. Massage is bijvoorbeeld een fijne manier om de psoas te ontspannen.

Ook yoga oefeningen dragen hier aan bij. Niet alleen zijn ontzettend veel yogaposes namelijk gebaat bij een verlengde en ontspannen psoas, een groot deel draagt er ook aan bij.

Wil je chronische stress te lijf gaan en een gespannen psoas spier voorkomen? Doe dan mee met de online cursus ‘yoga tegen stress‘.

In deze cursus gaan we aan de slag met het vinden van diepe ontspanning om stress te verminderen. We zoeken hierbij af en toe de lichte inspanning op, afgewisseld met diepe ontspanning.

Psoas spier Yoga oefeningen

1.Brughouding

De brughouding is er één bij uitstek die ervoor zorgt dat deze spier zich meer ontspant.

Schuw vooral niet om een yoga blok te gebruiken als je lijf er om vraagt: plaats het blok daarbij op de plek waar je de twee kuiltjes in je rug voelt. Horizontaal dan wel verticaal, waar jij je het prettigst bij voelt.

Doordat de houding met behulp van een blok minder kracht van je benen vergt, zorg je er voor dat de psoas zich nog dieper kan ontspannen.

2.Krijgerhouding I (Virabhadrasana I)

Als je de psoas juist actiever wil verlengen, is eerste krijgerhouding heel geschikt.

Stap met je rechtervoet een grote stap naar achter, ongeveer 1.30m. Draai vervolgens deze rechtervoet in, ongeveer 45 graden, en duw deze achterste voet stevig in de mat.

De heupen en schouders draai je naar de voorkant van de mat, zodat ze parallel zijn aan de voorkant van de mat.

Breng dan op een inademing je armen gestrekt omhoog. Hierbij is het belangrijk dat je je schouders laag houdt, dus beweeg ze weg van je oren. Duw de schouderbladen naar elkaar toe en draai de binnenkant van je bovenarmen naar elkaar toe.

Buig op een uitademing je linkerknie waardoor deze in een hoek van 90 graden komt. Hierbij is het belangrijk dat de knie niet over je linker enkel beweegt.

3.Liggende Duif

Voor de liggende duif begin je in de Neerwaartse Hond Houding. Vervolgens adem je in en breng je je rechter voet en been de lucht in.

Uitademend breng je de knie richting de borst en plaats je je rechter enkel voor je linker knie op de grond. Zorg ervoor dat je je knie niet verdraait in deze houding. Je linkerbeen ligt languit op de mat.

Inademend creëer je lengte in de ruggengraat. Uitademend plaats je het voorhoofd en de onderarmen op de mat (of een blok). Je kunt ook de armen helemaal languit naar voren neerleggen.

4. Booghouding (Dhanurasana)

Ook de booghouding een houding waarin je de psoas actief gebruikt.

Kom liggen op je buik met de knieën op heupbreedte. Adem in en buig de knieën. Adem uit en activeer de buikspieren.

Breng de handen richting de voeten op de inademing en lift het bovenlichaam via de lange rugspier. Adem uit, activeer de bovenbeenspieren en breng je kin iets naar achter en omhoog (in lijn met de wervelkolom).

Adem in en open de voorkant van het lichaam (lift je borstbeen). Zoek het spanningsveld tussen handen en voeten nog meer op tijdens de inademing. Adem in, maak nog één keer lengte. Adem uit, kom gecontroleerd uit de houding

Conclusie

De psoas heeft dus een hele belangrijke functie voor ons. Het heeft een groot aandeel in je balans, mobiliteit en flexibiliteit. De spier kan je ook helpen om emotioneel te ontladen.

Probeer de eerstvolgende keer, nadat je met behulp van je psoas naar je yogamatje toe bent gewandeld ;), je aandacht dus eens bewust op deze spier te richten.

Volg je adem ernaartoe. Van je inademing, die via het bindweefsel onder aan je borstkas naar het begin van de psoas voert, naar het verlengen van de spier tot aan de buitenkant van je dij bij de uitademing.

Kijk of je de stress er letterlijk zachtjes uit kunt stretchen en voel wat er loskomt.

No therapy needed: gewoon even je eigen staaltje psoaspsychologie toepassen. 😉

Dit is een gastblog van Rebecca Mourits.