Mudra’s – wat zijn dat? + 7 mudra’s voor meer balans
Wat zijn mudra’s?
Een mudra is een gebaar, een handpositie, die je met de handen en vingers maakt. Elke mudra heeft een specifiek effect op lichaam en geest. Tijdens yoga en meditatie worden mudra’s gebruikt om prana, de levenskracht, te sturen.
Mudra is Sanskriet en komt van ‘mud’ dat zoiets als ‘gebaar aan de goden’ betekent en ‘ra’ dat vrij vertaald wordt als ‘schenken’. Mudra betekent dan ook ‘heilig gebaar’ of ‘zegel’.
Je komt deze gebaren tegen binnen de yoga, maar ook bij het Boeddhisme en Hindoeïsme. Je vindt ze ook in bijvoorbeeld Indiase dans, tai chi en kungfu.
De meest bekende mudra is Anjali mudra, oftewel het gebaar waarbij je je handen tegen elkaar plaatst wanneer je ‘namaste’ zegt.
In deze video leg ik iets meer uit over het gebaar bij ‘namaste’, wat dit betekent en waarom we dit eigenlijk zeggen bij yoga.
De effecten van mudra’s
Mudra’s zorgen ervoor dat we de hersenen en het lichaam met elkaar in contact brengen. Deze handposities hebben invloed op bepaalde meridianen in ons lichaam en kunnen dus de energiestroom in ons beïnvloeden.
Volgens de yoga filosofie stroomt energie uit de vingertoppen en is deze energie te sturen door de vingers tegen elkaar aan te houden.
Mudra’s kunnen ook endorfines stimuleren, waardoor ze een pijnstillend effect hebben. Daarnaast kunnen ze het bewustzijn, de focus en de concentratie versterken.
Mudra’s zijn dus een goede manier om je yoga of meditatie beoefening te verdiepen en meer kracht te geven.
De symbolische betekenis van de vingers
Handmudra’s maak je met je vingers en van iedere vinger wordt gezegd dat zij een eigen betekenis heeft die gelinkt is aan een van de elementen (vuur, lucht, ruimte, aarde en water).
Met behulp van je vingers kun je zo invloed uitoefenen op de element binnen in jezelf. Bij ieder element, en iedere vinger dus, horen ook bepaalde eigenschappen.
- Duim: Het element wat hierbij hoort is vuur. De eigenschappen hierbij zijn: wilskracht, passie, opwaarts.
- Wijsvinger: Het element wat hierbij hoort is lucht. De eigenschappen hierbij zijn: ego, mentaal, beweeglijk.
- Middelvinger: Het element wat hierbij hoort is ruimte. De eigenschappen hierbij zijn: stralend, stille kracht.
- Ringvinger: Het element wat hierbij hoort is aarde. De eigenschappen hierbij zijn: standvastig, verbindend.
- Pink: Het element wat hierbij hoort is water. De eigenschappen hierbij zijn: intellect, stromend, neerwaarts.
Daarnaast vertegenwoordigt de rechterhand onze mannelijke kant (yang) en de linkerhand onze vrouwelijke kant (yin).
Wanneer we gezond en in balans zijn, zijn de elementen in ons ook in balans. Als een van de elementen uit balans is, dan kan dit zorgen voor fysieke of mentale klachten.
Met behulp van handmudra’s kunnen we prana controleren en reguleren en kunnen we de prana in een specifiek deel van het lichaam laten toenemen of afnemen. Zo kunnen mudra’s helpen om de balans weer te herstellen.
Hoe vaak en wanneer gebruik je mudra’s?
Mudra’s kun je toepassen waar en wanneer je maar wil, maar ze hebben het meest effect wanneer je ze een paar keer per dag, en een paar minuten per keer, toepast.
Welke mudra je wanneer gebruikt hangt af van het moment. Wat is je situatie, je intentie, waar heb je behoefte aan, waar wil je meer van? Je kiest dan een mudra die daar bij past.
Welke mudra’s zijn er?
Er wordt geschat dat er ongeveer 400 mudra’s zijn. Deze zie je terug binnen de verschillende religies en yoga stromingen.
Hoewel we het meestal over hand (Hasta mudra) mudra’s hebben zijn er ook lichaamsmudra’s (Kaya mudra) en mudra’s voor het bewustzijn (citta mudra).
7 mudra’s voor balans in de chakra’s
Mudra’s kunnen ingezet worden voor een betere balans in het lichaam en daarbij zijn chakra’s heel belangrijk. Chakra’s kun je zien als energiecentra in je lichaam. Zij hebben een grote invloed op hoe je je voelt.
Om ons leven in balans te houden en niet ziek, depressief, angstig, verdrietig etc. te raken moeten we er voor zorgen dat de Chakra’s niet gebroken raken en dat de energie goed door het lichaam kan stromen. – Rolf
Bij iedere chakra hoort een eigen mudra, die kan helpen om de desbetreffende chakra weer in balans te brengen.
Wil je eerst nog wat meer weten over chakra’s? In deze video vertelt Rolf op een nuchtere manier wat chakra’s zijn.
Prithvi Mudra – Wortelchakra
De mudra die bij het eerste chakra hoort heet ‘prithvi’ wat ‘aarde’ betekent. Het eerste Chakra wordt ook wel het wortelchakra of stuitchakra genoemd. In het Sanskriet noemt men het Muladhara.
Je voert hem uit door de top van je ringvinger op de top van je duim te plaatsen. De andere drie vingers wijzen omhoog richting de lucht.
Dit chakra zorgt ervoor dat je je stabiel voelt. Je bent geaard en je voelt je veilig. Door een goed contact te hebben met de aarde, voel je je zeker.
Klik hier om meer te lezen over het eerste chakra.
Varun Mudra – Sacraal Chakra
De mudra die bij het tweede chakra hoort heet ‘varun’ en verhoogt het watergehalte in je lichaam. Het staat ook bekend als jal-vardhak mudra, waarbij ‘jal’ water betekent en vardhak ‘vermeerderen’ betekent.
Het tweede Chakra wordt ook wel het Sacraal Chakra genoemd. In het Sanskriet wordt het ook wel Swadhistana genoemd.
Je voert deze mudra uit door de top van je pink op de top van je duim te plaatsen. De andere drie vingers wijzen omhoog richting de lucht.
Swadhistana staat voor het uiten van emoties, het hebben van relaties, beweging, seksualiteit en creativiteit.
Agni Mudra – Zonnevlecht Chakra
De mudra die bij het derde chakra hoort heet ‘agni’ en is gelinkt aan het vuur element. Het derde Chakra wordt ook wel het navel Chakra, zonnevlecht Chakra (Solaris Plexus) of Manipura genoemd.
Je voert deze mudra uit door je ringvinger naar je handpalm te brengen en je duim over je ringvinger te laten rusten. De andere drie vingers wijzen omhoog richting de lucht.
Blijheid, energie, zelfwaardering en controle over jezelf staat centraal. De kracht om te bereiken wat je wilt. Op het moment dat Manipura in evenwicht is, kun je er voor jezelf en voor een ander zijn.
Vayu Mudra – Hartchakra
De mudra die bij het vierde chakra hoort heet ‘vayu’ en is gelinkt aan het luchtelement. Het vierde Chakra, ook wel het hart Chakra genoemd, bevindt zich bij de hartstreek. In het Sanskriet noemt men het ook wel Anahata Chakra.
Je voert deze mudra uit door je wijsvinger naar je handpalm te brengen en je duim over je wijsvinger te laten rusten. De andere drie vingers wijzen omhoog richting de lucht.
Dit energiepunt staat voor de liefde, vriendelijkheid naar jezelf en anderen, geborgenheid, vertrouwen, hoop en het vinden van balans. ‘Ik bemin en word bemind’ staat centraal.
Akash Mudra – Keel Chakra
De mudra die bij het vijfde chakra hoort heet ‘akash’ of ‘shuni’ mudra en is gelinkt aan het ruimte element. Akash betekent ‘blik’ of ‘herkennen’.
Het vijfde Chakra, ook wel het Keelchakra of Vishuddhi genoemd, bevindt zich in het gebied van de nekwervels en het strottenhoofd.
Je voert deze mudra uit door de top van je middelvinger en de top van je duim tegen elkaar aan te brengen. De andere drie vingers wijzen omhoog richting de lucht.
Dit chakra staat voor reiniging. Op het moment dat je jezelf laat horen, je laat weten wat je nodig hebt, zal er reiniging van je lichaam optreden.
Klik hier om meer te lezen over het vijfde chakra.
Bron: arhantayoga
Hakini Mudra – Derde Oog Chakra
De mudra die bij het zesde chakra hoort heet ‘hakini’ en wordt gelinkt met goddelijke energie. Hakini betekent ‘kracht’ en is bedoeld om je kracht over je eigen geest te geven.
Het zesde Chakra wordt ook wel het Voorhoofdchakra genoemd. Als bijnaam krijgt het ook wel het derde oog, omdat het zich net iets boven en tussen de wenkbrauwen bevindt.
Je voert deze mudra uit door de top van de vingers van je rechterhand tegen de toppen van je vingers van je linkerhand te brengen. Tussen je handen zit ruimte, alsof er een bal van licht tussen zit.
In het Sanskriet wordt het Ajna genoemd, dit betekent weten. Het geweten speelt een grote rol in het bewustzijn en de keuzes die je in het leven maakt.
Bron: arhantayoga
Dhyana Mudra – Kruin Chakra
De mudra die bij het zevende chakra hoort heet ‘dhyana’ en is een mudra gelinkt aan meditatie en concentratie.
Het zevende Chakra, ook wel het Kruinchakra genoemd, bevindt zich in het gebied van de kruin. Dit is de laatste in de rij van 7 die ervoor zorgt dat jouw energie optimaal door je lichaam kan stromen.
Omdat we hier praten over het laatste Chakra, zal het geen verrassing zijn dat het zevende Chakra voor eenheid zorgt.
Je voert deze mudra uit door je rechterhand op je linkerhand te leggen met de handpalmen naar boven. De duimen raken elkaar.
In het Sanskriet wordt dit energiepunt ook wel Sahasrara genoemd. Dit staat symbool voor een lotusbloem met duizenden blaadjes. Deze staan weer voor een eenheid van alle verschillende aspecten.
Klik hier om meer te lezen over het zevende chakra.
Bron: arhantayoga
Mudra’s, pas jij ze al toe?
Mudra’s zijn handgebaren die je yoga en meditatie practice kunnen verdiepen en kracht kunnen bijzetten. Afhankelijk van je situatie en intentie kun je een mudra inzetten om jezelf beter in balans te brengen.
Jorine: Tijdens mijn zwangerschap merkte ik dat ik automatisch vaak mijn handen op mijn onderbuik legde met de duimen tegen elkaar aan en de wijsvingers tegen elkaar aan. Onbewust maakte ik daardoor steeds gedeeltelijk de yoni mudra, die ook wel wordt gezien als de ‘womb mudra’ oftewel de mudra voor de baarmoeder.
Mudra’s kunnen je ook iets geven om op te focussen tijdens meditatie, dus als je mediteren nog een grote uitdaging vindt, misschien helpt het dan om een mudra toe te passen.
Misschien gebruik je ze nu nog niet zoveel, maar geef het dan vooral eens een kans!
Wat vind jij van mudra’s? Voegen ze voor jou iets toe aan je practice? Breng je bijvoorbeeld automatisch je handen op een bepaalde manier samen wanneer je een meditatie practice doet? Wij zijn heel benieuwd hoe jij dit doet en vinden het leuk als je hier iets over wil delen in de reacties hieronder.
Dit vind jij ook leuk!
Yoga jezelf gezonder en gelukkiger 🧘♀️🤸
Schrijf je net als 2100+ mensen in voor de video lessen in onze online Yoga studio. Volg onbeperkt lessen waar jij je goed bij voelt en die bij het ritme van jouw dag passen. Start nu met beter voor jezelf zorgen.Begin direct
Yoga inspiratie mails 🙏
Er schuilt een ontzettend mooie Yoga filosofie achter de houdingen die je doet op de mat. Iedere week delen we via onze mailtjes inspirerende en krachtige inzichten uit deze Yoga filosofie met 50.000+ mensen. Je kunt deze mailtjes ook gratis ontvangen door je hieronder in te schrijven:Je kunt jezelf op ieder gewenst moment met een druk op de knop weer uitschrijven. Door op de knop hieronder te drukken ga je er mee akkoord dat we je gegevens met zorg verwerken volgens onze privacyverklaring.