De Vuurademhaling bij Yoga (Kapalbhati pranayama)
Binnen de Yoga zijn er verschillende pranayama ademhalingstechnieken. Een daarvan is de Vuurademhaling. Er zijn verschillende varianten en benamingen van de Vuurademhaling, maar de basis is overal min of meer hetzelfde.
Andere benamingen van de vuurademhaling zijn Kapalbhati, bhalabhati en ‘skull shining breath’ of ‘breath of fire’ in het Engels.
‘Kapel’ betekent voorhoofd en ‘Bhati’ betekent licht, perceptie of kennis. ‘Skull shining’ verwijst naar het laten ontwaken van de slapende delen van het brein, oftewel ‘verlichting’.
In dit nieuwe blog wil ik je wat meer uitleggen over deze bijzondere en krachtige ademhalingstechniek.
“Kapalbhati has no equal as an exercise for enhancing oxygenation in the body.” – Swami Rama
Uitleg Vuurademhaling
Je voert Kapalbhati als volgt uit:
Zorg er voor dat je comfortabel kunt zitten. Belangrijk is hierbij dat de ruggengraat recht is. Dit betekent vaak dat er een kleine holling in de onderrug is. Soms is het nodig om je zit hiervoor ietsje te verhogen, bijvoorbeeld met een meditatiekussen.
Bij de Kapalbhati ademhaling ‘pers’ je als het ware de ademhaling door de neus naar buiten op de uitademing. De buikspieren en het middenrif spannen zich kort en krachtig aan, een soort pompende beweging die naar binnen gaat. Hierdoor wordt de lucht via de neusgaten naar buiten geforceerd op de uitademing.
De focus ligt echt op het naar buiten ‘forceren’ van de uitademingen. Het zijn hele korte krachtige uitademingen. De inademing komt eigenlijk vanzelf door de buikspieren weer te laten ontspannen en de lucht daar binnen te laten stromen.
In het begin is een uitademing per seconde voldoende. Probeer niet langzamer te gaan dan dit. Wanneer je beter gewend bent aan de mechanismen van deze ademhaling kun je de uitademingen ietsje gaan versnellen.
Doe dit 3 rondes van 11 ademhalingen met 30 tot 60 seconden ertussen om de ademhaling te stabiliseren. Naarmate je meer gewend bent aan de Vuurademhaling kun je het aantal ademhalingen verhogen naar 22 of 33 keer.
Op deze basistechniek zijn variaties toe te passen waarbij de adem ingehouden (Antar Kumbhaka) of uitgehouden (Bahir Kambhaka) wordt.
Voordelen van de Vuurademhaling
De Vuurademhaling of Kapalbhati heeft veel verschillende voordelen. Hieronder een lijst met de meest belangrijke voordelen van de Vuurademhaling.
1. Vermindert CO2 in het lichaam
Omdat we vaak niet optimaal ademhalen, onder andere door stress en gejaagdheid, is de verhouding van CO2/O2 in het bloed niet helemaal goed. Er is vaak iets te veel CO2 in het bloed aanwezig.
CO2 verzuurt het lichaam. Die ‘iets te zure omgeving’, is een vruchtbare omgeving voor allerlei verschillende aandoeningen. Door de Vuurademhaling toe te passen kun je CO2 in het bloed verminderen waardoor de het lichaam / bloed weer basisch of alkalisch wordt.
2. Verbetert je metabolisme
Voor je metabolisme of stofwisseling is zuurstof nodig. Wanneer je ademhaling ontregelt of niet optimaal is, dan wordt dit proces verstoord. Hierdoor kun je je onder andere moe en futloos voelen.
Door de Vuurademhaling breng je de verhouding CO2 / O2 in je lichaam weer op orde. Hierdoor is er voldoende zuurstof beschikbaar voor je stofwisseling. Je krijgt door deze ademhaling dus meer energie.
3. Reiniging van het lichaam
Ook heeft de Vuurademhaling een reinigende of ontgiftende werking. Niet alleen wordt veel CO2 met bijbehorende afvalstoffen uit het lichaam verwijderd, maar ook worden de neusgaten gereinigd.
Door de ademhaling naar buiten te forceren via de neus, worden de neusgaten gereinigd wat ruimte geeft voor de ademhaling. Het is daarom vaak een goed idee om Kapalbhati te doen aan het begin van je Yoga practice, of voor een uitgebreide pranayama sessie.
Daarnaast worden de buikorganen gestimuleerd door het krachtig aan- en ontspannen van de buikspieren. Dit heeft een reinigend en ontgiftend effect. Deze ademhaling heeft dus een detox-effect op je lichaam.
Is de Vuurademhaling gevaarlijk?
De Vuurademhaling is voor de meeste mensen veilig te beoefenen, maar er zijn wel een aantal contra indicaties.
Mensen die te maken hebben met de volgende ‘problemen’ moeten voorzichtig zijn met het doen van deze oefening. Is sommige gevallen is het juist niet goed om Kapalbhati te beoefenen. Overleg bij twijfel altijd even met je arts.
Contra indicaties van de Vuurademhaling:
- Hoge bloeddruk
- Duizeligheid
- Hernia
- Blessures aan de ruggengraat
- Zwangerschap
Wanneer doe je Kapalbhati?
Je kunt de Vuurademhaling op verschillende manieren toepassen.
Je kunt het als een alleenstaande practice doen wanneer je je moe en futloos voelt.
Daarnaast kun je Kapalbhati gebruiken als pranayama ademhalingsoefening als voorbereiding op je meditatie.
Ook kun je de Vuurademhaling doen, helemaal aan het begin van je Yoga practice.
Deze oefening kun je ook gebruiken als voorbereiding op een lange pranayama sessies.
Of, tot slot kun je Kapalbhati gebruiken als reinigende oefening om slijm en andere viezigheid uit je luchtwegen te verwijderen.
Wil je de Vuurademhaling leren? in veel van onze workshops of events gaan we aan de slag met deze ademhaling, of variaties hierop. Kijk dus eens of je de mogelijkheid hebt om een workshop bij te kunnen wonen!
Dit vind jij ook leuk!

Yoga jezelf gezonder en gelukkiger 🧘♀️🤸
Schrijf je net als 2100+ mensen in voor de video lessen in onze online Yoga studio. Volg onbeperkt lessen waar jij je goed bij voelt en die bij het ritme van jouw dag passen. Start nu met beter voor jezelf zorgen.Begin direct
Yoga inspiratie mails 🙏
Er schuilt een ontzettend mooie Yoga filosofie achter de houdingen die je doet op de mat. Iedere week delen we via onze mailtjes inspirerende en krachtige inzichten uit deze Yoga filosofie met 50.000+ mensen. Je kunt deze mailtjes ook gratis ontvangen door je hieronder in te schrijven:Je kunt jezelf op ieder gewenst moment met een druk op de knop weer uitschrijven. Door op de knop hieronder te drukken ga je er mee akkoord dat we je gegevens met zorg verwerken volgens onze privacyverklaring.
Doe je dit met beide neusgaten open? Of steeds door 1 neusgat?
Hoi Sandra, Je doet dit door beide neusgaten.
Klopt het dat je het niet na het eten mag doen? En mag iemand met C.O.P.D he doen!
Hoi Heidi,
Het is niet zozeer dat je het niet mag doen na het eten, maar meer dat het niet prettig is om dit te doen met een volle maag. Net als bij de meeste andere ademhalingsoefeningen en Yoga in het algemeen wordt het afgeraden om vlak voor een sessie veel te eten.
Wat betreft de C.O.P.D zijn er ademhalingsoefeningen die helpen om de longinhoud te vergroten en blokkades op te heffen. In mijn ogen zou de vuurademhaling hier ook bij kunnen helpen, maar ik ben absoluut geen expert op het gebied van deze aandoening. Om het zeker te weten zou ik dus altijd even raad vragen bij een arts.
Groetjes,
Rolf