Wat je hartslag in rust is, is heel persoonlijk en het hangt van veel verschillende factoren af, zoals leeftijd, conditie en hoe je je op dat moment voelt.

De hartslag ontstaat doordat het hart zich vult met bloed en daarna samentrekt zodat dit bloed naar de organen en spieren gepompt wordt.

Het hart heeft cellen waar elektrische prikkels doorheen lopen die ervoor zorgen dat het hart samentrekt. Hierdoor ontstaat het hartritme.

Het hart pompt bij iedere hartslag zo’n 4 tot 5 liter bloed door het lichaam. Zo worden zuurstof en voedingsstoffen door het lichaam verspreid en worden afvalstoffen afgevoerd.

Wat is een normale hartslag?

Normaal gesproken slaat je hart in een regelmatig tempo en ligt je normale hartslag in rust zo ongeveer tussen de 60 en 100 slagen per minuut. Je exacte hartslag fluctueert gedurende de dag.

Wanneer je actief wordt, gaat je hartslag omhoog. Hoe actiever, hoe hoger de hartslag. Dat kan gerust oplopen tot 180 slagen per minuut.

Logischerwijs is je hartslag het laagste wanneer je het minst actief bent en dus wanneer je aan het slapen bent. Dat kan wel tot 50 slagen per minuut teruglopen.

Je organen hebben dan minder zuurstof en voedingsstoffen nodig dan wanneer je hard aan het rennen bent bijvoorbeeld.

De gemiddelde normale hartslag van mannen en vrouwen is ook verschillend.

Als je gezond bent en je lichaam goed functioneert, dan bevind je lichaam zich op de momenten dat jij net wakker bent of een tijdje rustig zit in het parasympathische zenuwstelsel. Dit is het gedeelte van het zenuwstelsel waar ontspanning en herstel plaatsvinden. Je hartslag is dan laag. In onderstaande video legt Rolf daar meer over uit.

Normale hartslag vrouw

Vrouwen hebben gemiddeld gezien een hartslag van 76 slagen per minuut in rust. Dit is hoger dan de gemiddelde hartslag van mannen.

Normale hartslag man

Bij mannen is de hartslag in rust gemiddeld 68 slagen per minuut.

Dat wil overigens niet zeggen dat er ook minder bloed doorheen gepompt wordt! Er wordt vaak juist meer bloed per hartslag door het lichaam gepompt omdat mannen vaak zwaarder zijn en meer spieren hebben.

Zo wordt het lichaam voorzien van meer zuurstof en voedingsstoffen.

Welke hartslag hoort bij welke leeftijd?

De normale hartslag per minuut in rust verschilt per leeftijd.

< 1 jaar: 105 – 160
1 – 2 jaar: 100 – 150
2 – 5 jaar: 95 – 140
5 – 12 jaar: 80 – 120
> 12 jaar: 60 – 100

Zoals je ziet hebben baby’s een veel hogere gemiddelde hartslag dan volwassenen, gemiddeld zo’n 130 slagen per minuut.

De gemiddelde hartslag wordt lager met de leeftijd, omdat het hart steeds groter wordt en meer bloed kan rondpompen per slag.

Wanneer is de hartslag te laag?

Als de hartslag bij een volwassen persoon lager dan 60 slagen per minuut in rust is, dan wordt dat gezien als te laag en dat wordt bradycardie genoemd.

Wanneer je een goede conditie hebt is je hartslag in rust vrij laag. Dus voor sporters met een goede conditie is 60 slagen per minuut niet te laag, maar kan dit heel gewoon zijn, omdat dit hart dusdanig getraind is dat het efficiënter werkt.

Het kan ook zijn dat het hart juist niet optimaal werkt. Het lichaam krijgt dan mogelijk onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen en er kunnen klachten ontstaan zoal duizeligheid, vermoeidheid en flauwvallen.

Een te lage hartslag kan bijvoorbeeld ontstaan door een slecht werkende sinusknoop, een ontsteking van het hart, een verdikte hartspier, ouderdop, hartklepproblemen of medicijngebruik.

Door middel van onderzoek kan er nagegaan worden wat de oorzaak is en wat de beste oplossing daarbij is.

Wanneer is de hartslag te hoog?

Als de hartslag bij een volwassen persoon hoger dan 100 slagen per minuut in rust is, dan wordt dat gezien als te hoog en dat wordt tachycardie genoemd.

Tijdens het sporten of in situaties van acute stress is een dergelijke hartslag heel normaal en geen reden tot zorg. Dit betekent dus wel dat het kortdurend hoog is en daarna weer omlaag zakt.

In rust is het niet normaal dat de hartslag zo hoog is. Het lukt het hart dan niet om het zuurstofrijke bloed op een efficiënte manier rond te pompen. Dit kan zorgen voor duizeligheid, kortademigheid, pijn op de borst, plotselinge zwakte en hartkloppingen.

Dit kan ontstaan door bijvoorbeeld bloedverlies, een te snel werkende schildklier, een infectie, een hartaandoening, een longaandoening, drugsgebruik of een hoge bloeddruk.

Overigens kan dit ook ontstaan door een te veel aan cafeïnehoudende dranken.

Wanneer je vaak stress ervaart, is je hartslag waarschijnlijk te hoog. Het is belangrijk om daar wat aan te doen. Yoga Nidra is een hele fijne manier om het zenuwstelsel te ontspannen en diepe rust te vinden.

Omdat wij zo geloven in de positieve effecten van Yoga Nidra hebben we een GRATIS Yoga Nidra voor je opgenomen. Je vindt de video hieronder.

Wil je meer videos zien? Abonneer je dan op ons YouTube kanaal.

Welke factoren hebben invloed op de hartslag?

Er zijn veel factoren die een invloed uitoefenen op de hartslag, zoals:

Het weer
Je conditie en de mate van inspanning
Je emoties, je staat van zijn
Geslacht, leeftijd, gewicht
Hoogte
Eten en drinken
Tijdstip van de dag

Onderzoekers van het UMCG hebben ook ontdekt dat er 64 genlocaties zijn die een verband hebben met de hartslag.

Hoe meet je de hartslag?

Je kunt de hartslag meten met een hartslagmeter of door het aantal slagen van het hart per minuut handmatig te tellen. Dit doe je alsvolgt:

Leg 2 vingers op de pols
Zoek totdat je de plek hebt gevonden waar je een zacht kloppend gevoel voelt, dit is de hartslag
Zet een timer op 1 minuut en tel in die minuut het aantal hartslagen dat je voelt
Het getal dat hieruit komt is je hartslag per minuut

Voel je het niet goed op je pols? Dan kun je ook je nek of halsgebied proberen, daar is de hartslag ook te voelen.

Discussie

Rolf: je hartslag is nauw verbonden met je autonome zenuwstelsel en je staat van zijn. Toen ik met yoga aan de slag ging merkte ik dat ik veel meer invloed kon uitoefenen op m’n staat van zijn en hoe ik me voelde dan ik ooit had gehad.

Conclusie

De gemiddelde hartslag in rust is tussen de 60 en 100 slagen per minuut. Als je een goede conditie hebt, is je hartslag in rust mogelijk nog iets lager.

De hartslag fluctueert gedurende dag en neemt toe naarmate inspanning en stress toenemen.

Wanneer de hartslag te hoog is, is het belangrijk om daar wat aan te doen. Ga langs bij een professional om te kijken wat er aan de hand is en zorg dat je vaker rust en ontspanning kunt vinden.

Bonustip

Wanneer je dieper ontspant en je ademhaling omlaag brengt, gaat je hartslag vaak ook omlaag. Het is leuk om dit eens bij jezelf te testen! Dat kun je alsvolgt doen:

Ga staan en spring een paar keer op en neer totdat je voelt dat je ademhaling omhoog gaat
Ga dan zitten en meet je hartslag
Doe een ademhalingsoefening (zie link hieronder)
Ga weer zitten en meet je hartslag