Teacher training deel II: Mentoren en beproevingen

Dit is een gastblog van Rebecca Mourits.

Afgelopen oktober opende yogastudio Balanzs voor het eerst haar deuren voor een teacher training. Na een poosje afwegen van voors en tegens nam mijn onderbuikgevoel het over na te horen dat er nog maar een paar plekjes vrij waren – dit avontuur kan ik niet laten liggen!

Daarover schreef ik in een vorige blog; in de volgende neem ik jullie graag een klein beetje verder mee op reis.

A hero ventures forth…

Zoals ik in de vorige blog al kort aanstipte, is de hero’s journey van Joseph Campbell een rode draad door deze teacher training. Campbell was een begaafd schrijver en mytholoog. Uit een veelheid van mythen en sagen haalde hij de ´monomythe´ van de held. Zie het als een soort recept voor een heldenverhaal: een template van onderdelen waar bijna ieder heldenverhaal uit opgesteld is.

“A hero ventures forth from the world of common day into a region of supernatural wonder: fabulous forces are there encountered and a decisive victory is won: the hero comes back from this mysterious adventure with the power to bestow boons on his fellow man.”

De hero’s journey is niet zozeer op de voorgrond, maar wel altijd op de achtergrond aanwezig. Het is de voorstelling van de weg die je aflegt en ontwikkeling die je daarmee doormaakt. Met het beginnen van de teacher training is de eerste stap gezet. De oproep tot avontuur is beantwoord. Het was het natuurlijk altijd al een beetje, maar die yogastudio is nu dan echt een region of supernatural wonder geworden…

Van training tot talisman

Campbell beschrijft de volgende stap als het ontmoeten van een mentor, het krijgen van hulp onderweg. Daarbij kan het gaan om menselijke raadgevers die training of advies geven (denk aan Luke Skywalker en Obi-Wan Kenobi, of aan Harry Potter en Dumbledore) of om het krijgen van één of ander magisch hulpmiddel of talisman (denk aan Luke´s lightsaber en Harry´s onzichtbaarheidsmantel). Daarnaast gaat het ook om het aanboren van een innerlijke bron van wijsheid en moed.

Nu vind je deze ondersteuning natuurlijk in de docenten en stof die je bestudeert (yamas en niyamas, anyone?). Maar ook meer algemene thema’s die voorbij komen blijken perfecte mentoren als je ze die kans geeft.

Dit alles helpt je bij het volgende element: de weg van beproevingen. In dit geval gaat het lang niet alleen om het overkomen van de lichamelijke uitdagingen die je tegenkomt op je weg binnen een yoga opleiding. Sterker nog, die staan misschien zelfs ergens onderaan het lijstje. Wat dacht je van je ego dat daar bij komt kijken? Of van angsten en onzekerheden over het lesgeven, en het ontdekken van jouw eigen stem daarin?

“Alles wat je buiten tegen komt is een uiting van wat je van binnen nog niet hebt verwerkt.” – Jung

In de gemiddelde mythe staan externe gevaren niet voor niets symbool voor innerlijke angsten. Die (mentale) mentoren kunnen het proces dat je doormaakt tijdens je opleiding, en je persoonlijke ontwikkeling daarbuiten, een zetje geven. Je verder op weg helpen met het aanboren van die innerlijke wijsheid.

En dat is wel zo prettig; de tweede module staat namelijk bijna voor de deur. De module waarin we langzamerhand echt les gaan geven. Mijn cold feet en bangige ego spelen soms best wel een beetje op bij dat idee, kan ik je vertellen…

Dus om mezelf er weer even aan te herinneren en om jullie een beeld te geven: wat zijn vier van de belangrijkste mentoren, wijsheden, onderliggende raadgevers geweest in de eerste module? De eerste vind je hieronder, voor de rest: stay tuned!

Alles is balans

Het is bijna een inkoppertje. Een groot deel van de lichamelijke practice van yoga heeft er natuurlijk mee te maken, je balans houden. Het vinden van een evenwicht tussen kracht en flexibiliteit. Maar met een beetje goede wil rijkt dit begrip veel verder. Het is van toepassing op relaties, lichaam, voeding, dagelijks leven – in alles kun je een vorm van balans vinden. Alleen niet altijd op de manier waarop wij het graag omschrijven: als een stille rust. Als een statisch iets, misschien zelfs een perfect onverstoorbare staat van zijn.

Je evenwicht houden komt daarentegen vaak meer in de buurt van constant-net-een-beetje-uit-balans-zijn. Het hoeft niet te betekenen dat je roerloos stil staat. Het wijst er eerder op dat je in staat bent om aan de lopende band de kleine aanpassingen te maken die nodig zijn om beproevingen te doorstaan.

Sterker nog: je staat stabieler dan wanneer je alles vast zet. Probeer maar eens in tree pose te staan zonder je enkel ook maar een milimeter te bewegen. Hoe lang gaat dat goed?

“Life is a balance between holding on and letting go.” – Rumi

Dat balanceren is niet altijd makkelijk, comfortabel of moeiteloos. Ook niet tijdens een teacher training. Met het aangaan van een commitment als deze verschuift er bijvoorbeeld onontkoombaar een balans of twee in je leven. Time and effort zijn in de praktijk nu eenmaal niet onuitputtelijk. Dat kan invloed hebben op jou, op je gevoel, op hoe je de opleiding of zelfs yoga zelf ervaart. Zo viel een aantal keer een opmerking als “ik wil weer terug naar toen yoga nog leuk was en niet moest”. Hoe balanceer je werk, studie, andere bezigheden, en een yoga opleiding? Hoe ga je om met zulke gevoelens?

Hou je krampachtig vast aan dat gevoel of die gedachte? Of merk je het simpelweg op, en blijf je rustig doorademen terwijl je de kleine aanpassingen maakt die nodig zijn?

Balans laat je nadenken over het verschil tussen spanning en ontspanning, yin en yang, kennis en kunde. Tussen een tandje bijzetten voor je ego of voor je ontwikkeling. Tussen voorbij gaan aan jezelf omdat je alles zou moeten kunnen, en luisteren naar je lichaam en diens beperkingen. Balans helpt je beproevingen op de weg te doorstaan door het evenwicht, dat elk moment op een ander punt kan liggen, te blijven vinden.

We kunnen het misschien beter uitdrukken als balanceren. Een werkwoord om de rest van je leven zoet mee te zijn, in plaats van een einddoel dat vastgehouden kan worden.

Er zal namelijk altijd iets aan kunnen komen waaien dat je uit evenwicht gooit. De kunst? Rustig blijven ademhalen. Je focus, drishti, duidelijk voor ogen houden. En vooral ruimte openhouden voor aanpassing.

Vragen om bij stil te staan:

• Wat betekent balans eigenlijk voor mij?
• Wat draagt bij aan dat gevoel – en wat niet?
• Wat kan ik meer bewegingsruimte geven?
• Waar kan ik flexibeler, of juist krachtiger in zijn?
• Hoe is mijn aanpassingsvermogen in verschillende situaties?
• Wat zet ik in mijn leven – lijf, emotie, relaties – krampachtig stil?