Kombucha – 4 voordelen + zo maak je het zelf

Wat is kombucha?

Kombucha is een gefermenteerde drankje dat wordt gemaakt met thee, suiker en een SCOBY (Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast), ook wel een kombuchazwam genoemd.

Het drankje wordt al duizenden jaren gedronken en heeft veel gezondheidsvoordelen. In het oude China werd het ook wel het ‘onsterfelijke gezondheidselixer’ genoemd.

Er wordt gezegd dat de naam ‘kombucha’ uit Japan komt. Een Koreaanse arts, oftewel een ‘kombu’, zou een keizer behandeld hebben met gefermenteerde thee, oftewel ‘cha’. Vandaar de naam ‘kombucha’.

Scoby (kombuchazwam)

De scoby is het belangrijkste ingrediënt en bestaat uit levende bacteriën en gisten. Dankzij deze zwam kan het fermentatie proces starten.

Een scoby ziet er uit als een soort gladde, glanzende, rubber-achtige en glibberige plak of mat. Het ziet er dus een beetje uit als een paddenstoel en daarom wordt het ook weleens ‘paddenstoelenthee’ genoemd.

Klinkt misschien niet zo lekker, maar ze zijn echt essentieel voor het maken van deze drank. En wees gerust want de scoby zelf drink je niet en daar doe je verder ook niks mee.

Met de zwam, die uit levende symbiotische kolonie van bacteriën en gisten bestaat, kun je meerdere batches kombucha maken.

Is kombucha gezond?

Kombucha is een gezonde drank, mede doordat het gefermenteerd wordt.

Fermentatie is een proces waarbij suikers in alcohol of zuur worden omgezet. Hierdoor ontstaan o.a. glucuronzuur, glucuronisade enzymremmer, melkzuur, azijnzuur en vitamines.

De suikers in kombucha worden dus omgezet, maar soms worden er daarna weer suikers toegevoegd om de drank zoeter te maken. Als je kombucha koopt, let daar dan dus op. Toegevoegde suiker maakt de drank uiteraard minder gezond.

Daarnaast bevat kombucha dezelfde gezondheidsvoordelen als thee en bevat de drank ook antioxidanten.

Het is moeilijk om de effecten van kombucha wetenschappelijk te bewijzen omdat de exacte samenstelling van een scoby steeds verandert en daarmee hebben dus niet alle soorten kombucha dezelfde eigenschappen.

Ondanks dat nog niet alles wetenschappelijk bewezen is bij mensen, kunnen we er vanuit gaan dat kombucha onderstaande voordelen biedt.

1.Het bevat probiotica en heeft daarmee een gunstig effect op de darmen

Kombucha bevat probiotica die goed is voor de darmflora. Tijdens het fermentatieproces ontstaan er melkzuurbacteriën die een probiotische functie hebben en daarmee krijgen je darmen gezonde bacteriën binnen.

Dit heeft vervolgens weer een gunstig effect op de spijsvertering en kan zelfs bijdragen aan gewichtsverlies.

2.Het bevat antioxidanten

Kombucha bevat antioxidanten die een beschermende functie hebben voor onze cellen. Bij het verbranden van voedingsstoffen komen namelijk vrije radicalen vrij die onze cellen kunnen beschadigen.

Antioxidanten gaan vrije radicalen tegen, waardoor we de schadelijke effecten kunnen verminderen.

Uit pre-klinisch onderzoek blijkt dat kombucha bij ratten zorgt voor een afname van levertoxiciteit. Dat is bij mensen nog niet onderzocht maar lijkt dus wel goede potentie te hebben.

Als kombucha gemaakt wordt van groene thee, dan krijgt het ook nog de antioxidanten uit de groene thee mee zoals polyfenolen.

3.Het heeft een antibacteriële functie

Tijdens het fermentatieproces wordt azijnzuur gemaakt dat schadelijke micro-organismen kan doden. Hierdoor krijgen ongewenste bacteriën, schimmels en gisten minder kans om te groeien.

4.Het kan bijdragen aan ontgifting

Kombucha kan de lever ondersteunen in het ontgiftingsproces. Ons lichaam kan zichzelf in principe goed ontgiften, maar kombucha kan dit proces wel bevorderen.

Kombucha bevat gluconzuur. Dit bindt aan afvalstoffen en daardoor kunnen deze afgevoerd worden.

Ons lichaam maakt zelf een glucuronisade-enzym aan, wat de werking van gluconzuur vermindert.

Kombucha bevat volgens dit onderzoek daarnaast ook een glucuronisade enzymremmer, waardoor het glucuronisade-enzym niet goed meer werkt en gluconzuur weer goed kan binden aan afvalstoffen.

Hoe smaakt kombucha?

Kombucha heeft een friszure, zoete smaak en door het proces ontstaan er vaak wat bubbels in de drank. Soms proef je ook nog een vleugje thee.

Naar mate de fermentatietijd toeneemt, wordt de drank zuurder en scherper.

Is kombucha gevaarlijk?

Kombucha is niet gevaarlijk, mits het op de juiste manier gemaakt en verzorgd wordt. Je kunt je wellicht voorstellen dat een scoby, aangezien het een levend iets is, ook vervuild kan raken als er niet zorgvuldig mee om wordt gegaan.

Dit kan wel voor gezondheidsproblemen zorgen.

Door het fermenteren ontstaat er een klein beetje alcohol in kombucha. Dit kan variëren van 0,05 tot zo’n 2,5%. Daarom is kombucha voor zwangere vrouwen en kinderen minder geschikt.

Dit geldt overigens wel vooral voor zelfgemaakte kombucha. Kombucha uit de winkel moet een alcoholpercentage hebben van minder dan 0,5%.

Hoe vaak mag je kombucha drinken?

Kombucha kun je iedere dag drinken, maar hou het wel bij een glas per dag. Kombucha heeft een vrij hoge zuurgraad en dat kan maagklachten geven.

Kombucha kopen of zelf maken?

In de winkel kun je veel verschillende soorten kombucha kopen. Wanneer je een kombucha in de winkel wil kopen, let er dan op dat er geen suiker, kleur-, geur-, smaakstoffen en conserveringsmiddelen zijn toegevoegd.

Kies bij voorkeur ook een erkend merk, zodat je weet dat er een goed proces heeft plaatsgevonden.

Als je zelf je kombucha gaat maken, heb je natuurlijk het hele proces en de inhoud zelf in de hand. Dit vergt wel tijd en het is soms wat oefenen en geduld hebben om een goede kombucha te maken.

Als je te kort fermenteert blijft er nog suiker achter, als je te lang fermenteert wordt het heel erg zuur. Dat is natuurlijk ook een kwestie van smaak en uittesten wat er werkt.

Met onderstaand recept kun je zelf aan de slag.

Kombucha recept

Ingrediënten

Recept van eetpaleo.nl 

Onze ervaringen met kombucha

Jorine: ik vind kombucha echt een aanrader. Als ik op een terrasje zit en wel zin heb in iets fris, dan bestel ik vaak een kombucha als dat op de kaart staat. Je hebt dan wel het gevoel van een lekker fris-drankje, maar niet de negatieve effecten van suikers of zoetstoffen uit normale frisdranken!

Conclusie

Kombucha past goed binnen een gezonde leefstijl en kan voordelen bieden voor de gezondheid. Zorg er wel altijd voor dat de drank op de juiste manier gemaakt en onderhouden wordt.

En onthoudt: geniet, maar drink met mate ;).

Drink jij weleens kombucha? Wat is jouw favoriete merk en smaak? Of maak je het liever zelf? Laat het ons weten in een reactie hieronder.