Hartcoherentie – 5 praktische tips voor meer balans

Hartcoherentie, wat is dat?

Hartcoherentie betekent dat je hartslag in balans is met de andere ritmes van je lichaam zoals je ademhaling en bloedruk. Er is op dat moment een evenwicht in je autonome zenuwstelsel en er is een interne balans in je lichaam en geest.

Je voelt je kalm, helder, veerkrachtig en in balans. Je energie wordt op een efficiënte manier gebruikt.

Vaak leven we echter helemaal niet in balans, omdat het huidige leven ervoor zorgt dat we vaak maar doordenderen en niet echt tot rust komen.

Meestal voelen we wel dat we niet helemaal in balans zijn, maar dat kunnen we niet daadwerkelijk zichtbaar maken toch? Het is immers een gevoel.

Met hartcoherentie kan dat dus wel!

Het is een manier om daadwerkelijk te zien hoe jouw balans is op een specifiek moment. Ben je benieuwd hoe dit werkt en hoe je zelf invloed kunt uitoefenen op je hartcoherentie? Lees dan verder!

In deze blog kom je meer te weten over:

• Wat hartcoherentie en hartritmevariabiliteit is
• Hoe je zelf kunt meten wat je hartcoherentie is
• Tips hoe je je hartcoherentie kunt verhogen

En nog veel meer! Lees je mee?

Vraag en antwoord

1.Wat is hartcoherentie?

Dit staat voor een coherent hartitmepatroon, waarbij je hart, longen en hersenen optimaal samenwerken. Bij een hoge coherentie, verkeer je in een toestand van harmonie en balans.

2.Wat is hartcoherentie training?

Dit zijn oefeningen waarmee je je hartcoherentie verhoogt en waardoor je je meer in balans voelt.

3. Wanneer gebruik je hartcoherentie oefeningen?

Je kunt de oefeningen toepassen bij psychische klachten zoals stress. Hartcoherentie draagt bij aan meer ontspanning, een betere focus, positievere gevoelens en beter slapen.

Wil je direct aan de slag met meer ontspanning? Onderstaande video gaat je daarbij helpen.

Hartcoherentie en hartritme variabiliteit

Stel je eens voor dat je op het randje van een cliff staat. Je kijkt naar beneden en ziet een duizelingwekkende diepte. Behoorlijk spannend! Je voelt dat je ademhaling in je keel zit en je hart als een gek tekeer gaat.

Dit voorbeeld laat zien dat je hersenen, je adem en je hart met elkaar communiceren. Je hersenen registreren iets (bijvoorbeeld angst, gevaar, spanning) en je hart en ademhaling reageren daarop.

Op momenten van stress en angst is je hartritme chaotisch en niet regelmatig. Oftewel er is geen goede coherentie.

De hartcoherentie kun je meten met behulp van hartritmevariabiliteit. Hartritmevariabiliteit is de variatie in intervallen tussen hartslagen.

Tussen de ene en de volgende hartslag zit namelijk een bepaalde tijd. Je denkt misschien dat die tijd altijd gelijk is, maar dit is niet het geval. Dit interval varieert voortdurend!

Deze variabiliteit is het gevolg van de werking van het autonome zenuwstelsel, oftewel de wisselwerking tussen ons parasymapathische (rust) en sympathische (actie) zenuwstelsel.

De hartritme variabiliteit geeft informatie over hoe goed het autonome zenuwstelsel werkt.

Hartcoherentie is eigenlijk hetzelfde als een staat van ‘flow’, alleen is hartcoherentie iets dat daadwerkelijk meetbaar is, waar flow alleen voelbaar is.

Het verschil tussen lage en hoge hartcoherentie

Bij een goede, oftewel hoge, hartcoherentie is er sprake van een grote hartvariabiliteit. Als je dit in een grafiek ziet, dan zie je vloeiende, harmonische golven.

De ademhaling en hartslag zijn goed op elkaar afgestemd. Dit betekent dat het autonome zenuwstelsel goed werkt en dit zorgt ervoor dat je snel kunt schakelen tussen rust en actie.

Er is dus balans tussen rust en actie en dit maakt je veerkrachtig. Je kunt je goed aanpassen aan stress en veranderende omstandigheden.

Bij lage hartcoherentie is er een kleine hartvariabiliteit. In een grafiek ziet dit er chaotisch en schokkend uit.

Dit zie je bijvoorbeeld gebeuren tijdens stress en bij negatieve gevoelens. Ook door ouderdom en verminderde gezondheid neemt de hartritme variabiliteit af.

De invloed van stress op hartcoherentie

Stress zorgt ervoor dat je sympathische zenuwstelsel actief wordt en je lichaam maakt de hormonen cortisol en adrenaline aan. Op zo’n moment is je je parasympatische systeem minder aan het werk.

De balans is dan (tijdelijk) verstoord. Je hartslag gaat omhoog, de hartslagvariatie vermindert en je hartcoherentie is daardoor op dat moment lager.

Dit is biologisch gezien heel erg normaal. Indien er gevaar dreigt, zorgt het sympatische zenuwstelsel ervoor dat alle systemen in je lichaam die je nodig hebt om in actie te komen worden geactiveerd. Dit is dus super nuttig!

Wanneer dit lang aanhoudt, wordt het echter een probleem. Je hartcoherentie blijft dan laag, omdat de balans zich niet goed herstelt. Dit kan zich uiten in lichamelijke (en mentale) klachten.

Wil je je sympathische zenuwstelsel kalmeren? Kijk dan onderstaande video.

Hoe kun je hartcoherentie meten?

Je kunt je hartcoherentie zelf meten. Dit doe je alsvolgt:

• Zet een timer op 3 minuten
• Tel hoe vaak je ademhaalt (adem in, adem uit = 1)
• Deel het aantal ademhalingen door 3

Nu weet je hoeveel ademhalingen je per minuut hebt.

Zijn dit er 3 tot 7? Dan is er sprake van hoge coherentie. Zijn dit er 7 tot 12? Dan is het gemiddeld, maar niet optimaal. Is het hoger dan dat? Dan is het zaak om hier serieus iets mee te gaan doen!

Het is in deze oefening de bedoeling dat je zo normaal mogelijk blijft ademhalen en je ademhaling dus niet actief gaat veranderen.

Dat is moeilijk, want zodra je de focus op de ademhaling gaat leggen ga je bijna als vanzelf de ademhaling aanpassen.

Je kunt hier ook een app voor gebruiken zoals bijvoorbeeld Breathe Easy, iBreathe, The breathing app of Breathe+.

Wil je het preciezer weten? Dan kun je speciale technologie gebruiken zoals de InnerBalance of de emWave.

Met deze apparaten kun je je hartritmevariabiliteit en coherentie aflezen op je telefoon op laptop. Daarbij krijg je inzicht in je emotionele toestand en geven ze oefeningen hoe je weer in balans kunt komen.

Je hartcoherentie verbeteren, hoe doe je dat?

Met behulp van hartcoherentie training, kun je je zelf dus weer in balans brengen. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om je hartcoherentie te verbeteren.

5 tips om je hartcoherentie te optimaliseren

Bewust rustig ademen

Zoals je hierboven kunt lezen is er bij hartcoherentie sprake van 3 tot 7 ademhalingen per minuut. Als je bewust rustig gaat ademhalingen, vertraag je dus de ademhaling en zo kan de balans in het zenuwstelstel zich optimaliseren.

Je legt de focus vooral op de uitademing. De uitademing is gekoppeld aan het parasympathische zenuwstelsel en zorgt voor vertraging van de hartslag.

In onderstaande video vind je tips hoe je je adem terug kunt brengen naar een normale ademfrequentie.

Dankbaarheid en positieve emoties

Focus je op positieve emoties, zoals dankbaarheid, liefde en tevredenheid. Dit zijn emoties met een hoge frequentie en die hebben een gunstig effect op je hartcoherentie.

Meditatie en yoga

Meditatie en yoga dragen bij aan het kalmeren van het sympathische zenuwstelsel en hebben dus een positief effect op de hartcoherentie.

Yoga nidra

Yoga nidra helpt je om effectief in een staat van diepe rust te komen. Dit heeft een gunstig effect op je hartcoherentie.

Wil je dit direct in de praktijk brengen? Je kunt meteen aan de slag met deze yoga nidra oefening.

Muziek

Binaural beats kunnen je helpen om sneller in een diepe staat van ontspanning te komen en dragen bij om je hartcoherentie te verhogen.

Ook andere muziek waar jij rustige, fijne en ontspannen gevoelens bij krijgt, kunnen bijdragen aan het verhogen van de hartcoherentie.

Je kan dit ook nog combineren met het ademen. Er zijn specifieke nummers, met ritmes waar je op mee kunt ademen om zo je hartcoherentie te verhogen.

Meer weten over hartcoherentie?

Kijk dan eens naar deze documentaire over hartcoherentie op YouTube.

Direct je hartcoherentie verhogen met yoga

Zoals je hebt kunnen lezen hierboven, dragen yoga, meditatie, yoga nidra en ademhalingsoefeningen bij aan het verhogen van  je hartcoherentie.

Ons practice platform is daarom de perfecte plek om hiermee aan de slag te gaan. Je vindt hier diverse yoga en yoga nidra lessen en meditatie- en ademhalingsoefeningen, die allemaal bijdragen aan een verhoogde hartcoherentie!

---

Wist jij al wat hartcoherentie was? En heb jij weleens gebruik gemaakt van hartcoherentie apparatuur? We zijn heel erg benieuwd naar je ervaringen daarmee!