Reptielenbrein – 3 manieren om je onderbewuste de baas te worden

Het reptielenbrein is het kleinste en oudste deel van de hersenen, maar heeft een enorme impact op ons doen en laten.

Ongeveer 95% van de dingen die we dagelijks doen, wordt gestuurd door ons onderbewuste systeem en laat nou net dat reptielenbrein grotendeels verantwoordelijk zijn voor het aansturen van dit onderbewuste systeem…

Maar wat is dat eigenlijk, het reptielenbrein? Hoe kunnen we zelf invloed uitoefenen op dit deel van de hersenen en de bijbehorende onderbewuste processen?

In deze blog lees je er alles over. Zo vind je hier antwoorden op de volgende vragen:

• Wat is het reptielenbrein?
• Waar zit het reptielenbrein?
• Hoe kun je het reptielenbrein de baas worden? – 3 tips

En nog veel meer! Lees je mee?

Wat is het reptielenbrein?

Het reptielenbrein is onderdeel van het drie-enige brein. Volgens de theorie van Paul MacLean kunnen we onze hersenen namelijk zien als een verzameling van 3 breinen: het reptielenbrein, het zoogdierenbrein en het mensbrein.

Reptielenbrein

Het reptielenbrein is het oudste deel van de hersenen. Het staat ook bekend als de hersenstam.

Er is één ding dat in dit gedeelte van de hersenen centraal staat en dat is ‘overleven’.

Het reptielenbrein is dan ook gekoppeld aan zaken als voortplanting, drijfveren, stress, angst, honger en intuïtie.

Ook lichaamsfuncties zoals ademhaling, hartslag en bloedsomloop worden hier geregeld. Het reptielenbrein reageert veelal instinctief en automatisch en er vinden hier veelal onbewuste processen plaats.

Dit gedeelte van de hersenen bevindt zich onderaan.

Angst is een belangrijk thema voor het reptielenbrein. Wil jij graag immuun worden voor angst? Kijk dan eens onderstaande video.

Zoogdierenbrein

Het zoogdierenbrein staat ook wel bekend als het limbische brein of het emotionele brein. Het regelt emoties, gevoelens en verlangens. Ook hier vinden de processen veelal onbewust plaats.

Het zoogdierenbrein en reptielenbrein worden samen ook wel het oerbrein genoemd.

Dit gedeelte van de hersenen bevindt zich direct boven het reptielenbrein.

Mensbrein

Het mensbrein wordt ook de neocortex of het cognitieve brein genoemd (hoewel niet alleen mensen een neocortex hebben). In dit deel van de hersenen vinden de bewuste processen plaats.

Dit is het meest nieuwe gedeelte van de hersenen. Neocortex betekent dan ook ‘nieuwe schors’.

Het is gekoppeld aan dingen zoals denken, logica, analyse, kennis, creativiteit en leervermogen. Dankzij dit gedeelte heb je enigszins controle over je instincten en emoties.

De neocortex bevindt zich bovenaan de hersenen. Het sluit als een soort kap om het zoogdierenbrein heen.

Wil je meer weten over het drie-enige brein? Lees daar dan hier meer over.

Het onderbewuste systeem heeft de leiding

Het reptielenbrein is dus gelinkt aan het onderbewuste systeem en dat systeem is vaak leidend. Vaak denken we dat we keuzes maken vanuit ons bewuste systeem, maar niets is minder waar.

Het onderbewuste systeem werkt heel erg snel en gebruikt veel minder energie dan het bewuste systeem. Het heeft dus een soort voorrang op het bewuste systeem.

Het reptielenbrein en het zoogdierenbrein zijn bijna altijd leidend bij het maken van beslissingen.

Het mensbrein komt er pas daarna bij kijken en bedenkt achteraf een verhaal bij die keuze. Hierdoor voelt het alsof je iets bewust hebt besloten, maar eigenlijk is dit niet zo.

Denk maar aan het eten van een koekje. Je weet dat je dat beter niet kunt eten, maar doet het toch (onderbewuste). Dan denk je ‘ach, het is maar één koekje wat geeft dat nou’, waarmee je het probeert te rationaliseren (bewuste).

Wil je een meester worden over je gedachten? Onderstaande video helpt je daarbij.

Samenwerking onderbewuste en bewuste systeem

Ondanks dat het onderbewuste vaak de overhand heeft, werken het onderbewuste en bewuste deel wel veel met elkaar samen.

Daardoor kun je bijv. iets doen op de automatische piloot, zoals autorijden (het onderbewuste systeem werkt) en tegelijkertijd nadenken over iets anders, zoals hoe je dat conflict met je collega gaat oplossen (het bewuste systeem werkt).

Ook bij het aanleren van nieuwe dingen is het belangrijk dat het onderbewuste en bewuste systeem goed met elkaar samenwerken.

Wanneer je een nieuwe taal wil leren, dan kost dat in het begin veel moeite voor het bewuste systeem. Je moet nieuwe woorden leren, nadenken over de zinsopbouw, de juiste intonatie en uitspraak oefenen.

Als je de taal eenmaal onder de knie hebt, verloopt dit proces steeds gemakkelijker. De zinnen komen vloeiend uit je mond, zonder dat je over ieder woord na hoeft te denken. Je onderbewuste heeft het overgenomen.

Je bent van ‘bewust onbekwaam’ naar ‘onbewust bekwaam’ gegaan zoals dat weleens wordt gezegd. In feite heb je dan je onderbewuste brein geprogrammeerd.

Waarom het reptielenbrein jou niet gelukkig maakt

Aangezien het thema overleven centraal staat in het reptielenbrein, kun je je vast voorstellen dat het een nogal belangrijk onderdeel van de hersenen is ;). Echter wat belangrijk is om je te beseffen is het volgende:

Het reptielenbrein is niet gemaakt om jou gelukkig of gezond te maken maar om jou in leven te houden.

Dit deel van de hersenen wil namelijk wegblijven van gevaar (en dus angst en stress) en het blijft daarom graag binnen de kaders van de veilige comfort zone.

Om voldoening, zingeving en geluk te ervaren hebben we groei nodig en daarvoor moeten we juist uit onze comfort zone komen. Groei voelt in het begin vaak ongemakkelijk en het reptielenbrein houdt daar absoluut niet van.

Dit is bijvoorbeeld ook de reden waarom veel mensen het zo moeilijk vinden om af te vallen. De manier waarop je nu eet zorgt er niet voor dat je afvalt, maar het is wel voorspelbaar en dus veilig. En veiligheid, daar houdt het reptielenbrein van!

Wil je toch graag voldoening, zingeving en geluk ervaren dan is het dus essentieel dat je je reptielenbrein de baas wordt! Onderstaande oefeningen helpen je daarbij.

3 manieren om je reptielenbrein de baas te worden

Hou een dagboek bij

Een dagboek kan je helpen om inzicht te krijgen in je eigen gedrag. Wat doe je precies? Wat voel je? Wat gebeurt er? Hoe zou je het eigenlijk het liefste willen?

Op basis daarvan kun je veranderingen doorvoeren (zie ook de volgende tip).

Creeer behulpzame routines en patronen

Een van de beste manieren om je reptielenbrein te trainen is om jezelf nieuwe routines en patronen aan te leren. Aangezien het reptielenbrein vooral op de automatische piloot draait, wil je daar dus gebruik van maken.

Als jij jezelf hebt aangeleerd om iedere ochtend op te staan en op je mat te stappen dan hoef je er niet meer over na te denken. Je doet het gewoon.

Het is onderdeel van je routine en op een dag merk je misschien dat je nog half slaperig uit je bed bent gestapt en zonder na te denken op je mat bent gaan staan. Dat is de kracht van routines.

Wil je zelf ook aan de slag met het creëren van gezonde routines? Weet je niet waar je moet beginnen? Laat je dan leiden en kom dan mee doen met de yoga en meditatielessen op het HWY Practice platform. 

Handel zo snel mogelijk

Als je snel handelt, dan geef je jezelf geen kans om te twijfelen. Als je gaat twijfelen, dan zal jouw reptielenbrein namelijk gaan tegenstribbelen en er alles aan doen om jou veilig te houden.

Het duurt heel even voordat er een stresssignaal naar je hersenen wordt verzonden, dus als je snel handelt en beslist dan ben je dat stresssignaal voor. Zo ben je dus je reptielenbrein te slim af.

Dit kun je bijvoorbeeld toepassen bij koud douchen. Als je direct de kraan op koud zet en er onder gaat staan, dan geef je jezelf niet de mogelijkheid om te twijfelen of je misschien toch liever warm gaat douchen.

Of dat dan betekent dat je het koude douchen ook echt lekker gaat vinden? Tja, dat valt natuurlijk te bezien ;).

Wil je meer lezen over de voordelen van koud douchen? Kijk dan even onderstaande video.

---

Heb jij nog tips om je reptielenbrein te trainen? Deel ze dan hieronder!