Be Strong, Be Healthy, Be Happy!

Blog

12 jul 2022

Yoga en Ayurveda – gezondheid in balans!

/
Geplaatst door
/
Comments0

Yoga en Ayurveda, wat hebben die twee precies met elkaar te maken? 

Ayurveda wordt steeds populairder en volgt daarmee eigenlijk de voetsporen van Yoga. Zowel binnen als buiten de Yogawereld hoor je Ayurveda steeds vaker voorbijkomen.

Ayurveda kan vertaald worden als de wetenschap voor een lang en gezond leven.

Waar de yoga filosofie van oudsher gericht is op het bereiken van verlichting, is ayurveda erop gericht om de yogi’s zo lang en gezond mogelijk te laten leven.

Ayurveda is een holistische wetenschap, dat wil zeggen dat het lichaam, de geest en de ziel als 1 worden gezien.

Kortom, met een ongezond lichaam voel je je waarschijnlijk mentaal niet stabiel, en omgekeerd als je je mentaal en emotioneel niet goed voelt heeft dat weer zijn weerslag op jouw fysieke gestel.

In dit blog gaan we dieper in op de Ayurveda. Je komt onder andere te weten:

  • Wat Ayurveda is en waarom het steeds populairder wordt
  • Welke 5 elementen de basis van Ayurveda vormen
  • Hoe yoga en Ayurveda elkaar kunnen versterken
  • Wat de doshas zijn en hoe je die in jezelf kunt herkennen
  • Tips om je Ayurvedische routine in balans te houden 
  • Ayurvedische tips die je helpen om beter te slapen

En nog veel meer!

yoga en ayurveda

Yoga en Ayurveda, wat hebben ze met elkaar te maken?

Yoga en Ayurveda worden vaak met elkaar samen genoemd. Maar wat is Ayurveda nou eigenlijk?

Bij zowel Yoga als Ayurveda ligt de focus op het bevorderen van de gezondheid. De basis van zowel Yoga als Ayurveda ligt in de  de Veda’s (oude geschriften). Beide hebben als doel om balans te vinden tussen lichaam, geest en ziel.

Yoga zorgt ervoor dat lichaam, geest en ziel op een juiste manier met elkaar in verbinding komen door o.a. houdingen (Asana’s) en ademhalingsoefeningen (Pranayama).

Ayurveda is een eeuwenoude Indiase gezondheidsleer en richt zich vooral op voeding en leefstijl. Je kunt het zien als een vorm van geneeskunde en levenswijsheid.

Het bijzondere aan Ayurveda is dat het ieder mens als een uniek individu beschouwd. Jij bent anders gebouwd, van binnen en van buiten, dan je buurman. Wat voor jou goed is hoeft voor een ander helemaal niet zo goed te zijn.

Misschien heb je wel een collega die iedere lunch zonder problemen een salade wegwerkt, terwijl jij een opgeblazen gevoel krijgt van slablaadjes en rauwe groenten.

Of misschien merk je dat je je veel lichter en energieker voelt als je ’s ochtend ontbijt met havermout dan wanneer je je dag start met yoghurt.

Ayurveda geeft je hier de verklaringen voor en helpt je om beter in je vel te komen zitten.

De 5 elementen & de Doshas binnen de Ayurveda

Een belangrijk concept in Ayurveda is dat alles en iedereen bestaat uit de 5 elementen. De elementen zijn aarde, water, vuur, lucht en ruimte.

Omdat de hoeveelheid en de samenstelling van deze elementen in iedereen verschilt, zijn we allemaal een beetje anders.

Grofweg kun je de elementen in 3 groepen verdelen, namelijk Vata (lucht en ruimte), Pitta (vuur en water) en Kapha (aarde en water). Dit noemen we ook de 3 doshas.

Hoewel we allemaal ook alle drie de dosha’s in ons hebben is er meestal 1 of 2 van die dosha’s het meest duidelijk aanwezig is.

Zodra je weet in welke dosha je jezelf het meeste herkent, wordt het makkelijker om keuzes te maken op het gebied van voeding, levensstijl en beweging die jouw gezondheid ten goede komen.

Het is van belang om deze in evenwicht te houden. Op het moment dat er een disbalans is kun je klachten ervaren, zoals slapeloosheid.

Hoe ayurveda je kan helpen om beter te slapen

Een disbalans in de dosha’s kan er onder andere voor zorgen dat je niet goed slaapt.

Ben je de hele dag moe en kijk je ernaar uit naar bed te gaan, om vervolgens uren te piekeren of naar het plafond te staren? Of word je in de vroege uurtjes wakker en kun je de slaap niet meer vatten?

Niets is zo frustrerend als slapeloosheid. En maar liefst 1/4 van de volwassen Nederlanders heeft er naar schatting last van.

Het ontbreken van een goede nachtrust kan zowel fysiek als mentaal een grote impact hebben. Een goede nachtrust is belangrijk voor je lichaam en geest om zich optimaal te reinigen en te regenereren.

Het vervelende is ook dat je van te weinig slaap meer stress ervaart en door een hoger stressniveau ook weer minder makkelijk een goede nachtrust kunt pakken.

In de video hieronder vertelt Rolf je hier wat meer over.

Dosha’s en slaapproblemen

De meeste mensen worden ’s nachts minstens één keer wakker. Als je je dan weer lekker omdraait is dat natuurlijk geen probleem. Maar heb je hier vaak last van en kun je moeilijk weer in slaap komen? En lig je meestal wakker rond dezelfde tijd? Dan kan dat een teken zijn dat je dosha’s uit balans zijn.

Elk deel van de nacht wordt gedomineerd door een bepaalde dosha. Daarom kan het tijdstip waarop je wakker wordt je helpen te bepalen welke dosha er bij jou uit balans is. ⁠

  • Word je wakker 02:00 en 04:00 uur? Lig je dan vaak te piekeren en schieten je gedachten alle kanten op zodat je moeilijk weer in slaap komt?  Dan is Vata waarschijnlijk verhoogd.⁠
  • Word je wakker tussen 00:00 en 02:00 uur? Krijg je het dan warm en voel je je gefrustreerd en bozig? Of kan je de slaap moeilijk vatten omdat je geest nog helemaal actief en scherp is? Grote kans dat Pitta uit balans is.⁠
  • Slaap je diep tot in de vroege ochtend, maar word je dan wakker met een zwaar, moe of benauwd gevoel? Dat kan erop wijzen dat Kapha verhoogd is. ⁠

Als je weet welke disbalans de oorzaak is van je slaapproblemen, kun je gericht aan de slag om de verhoogde dosha te verlagen.

Kunnen jouw nachten wel een boost gebruiken? Hieronder delen we 7 Ayurvedische tips voor een betere nachtrust!

7 Ayurvedische tips voor een betere nachtrust

Tip 1: Ga voor 10 uur naar bed

Vanaf een uurtje of 10 is Pitta dosha namelijk weer actief. Pitta is het vuurelement en zet je als het ware weer “aan”. Veel mensen merken dit doordat ze een energie boost krijgen in de avond.

Juist dan nog even knallen met werk of de administratie bijhouden.

Klinkt fijn, maar waar je de transformerende kracht van Pitta overdag nodig hebt voor je spijsvertering heb je haar transformerende kracht nu nodig voor het transformeren van al je ervaringen van de dag.

Het is dus sowieso fijn als je dan slaapt zodat dit proces volledig plaats kan vinden. Bovendien is het moeilijker in slaap te vallen als je brein weer actief is.

Tip 2: Geef jezelf een voetmassage met warme olie voordat je in bed stapt

Sesamolie is het meest bekend, maar ook bijvoorbeeld amandelolie of olijfolie zijn goede keuzes.

Zorg voor een hoogwaardige olie, koudgeperst en biologisch.Verwarm de olie even au bain marie en smeer je voeten er liefdevol mee in. Doe dan je sokken aan. De olie massage kalmeert je zenuwstelsel en helpt Vata te balanceren.

Tip 3: Zet je wekker eerder

Word je in de ochtend vaak onuitgerust wakker ook al heb je best lang en diep geslapen? Zet die wekker dan juist wat eerder.

De ideale tijd om op te staan is zo’n 45 minuten voor zonsopgang. Dan is het Vata tijd en dat betekent dat je bij het wakker worden in deze periode optimaal gebruik maakt van de creatieve vata energie èn dit gedurende de dag ook vasthoud.

Vermijd ook slaapjes gedurende de dag; wanneer je instort probeer jezelf dan op te wekken met wat diepe ademhalingen of een wandelingetje in de buitenlucht.

In de video hieronder geven we je graag tips over hoe je eerder op kunt staan!

Tip 4: Wees voorzichtig met koffie

Wees voorzichtig met het nemen van koffie. Het heeft namelijk een halveringstijd van bijna 5 uur. Dit betekent dat het stimulerende effect van koffie heel lang aanhoudt.

Wil je toch even lekker genieten van een koffietje? Doe het dan in de ochtend. Voeg wat kardamom aan je koffie toe om de zuurheid van je koffie te neutraliseren.

Tip 5: Maak van je slaapkamer een oase van rust

Zorg dat er geen troep staat en creëer een warme en rustige omgeving. Doe elke avond een slaapritueeltje om jezelf in de mood te brengen. Routine is de beste remedie tegen een onrustige geest.

Gebruik etherische olien zoals kamille of lavendel, sprenkel een paar druppels op je kussen om je helpen te ontspannen.

Tip 6: Gebruik kruiden en specerijen

De natuur geeft ons prachtige kruiden en specerijen die je kunnen helpen bij onrust of een goede nachtrust kunnen ondersteunen. Denk aan vers gemalen nootmuskaat, kamille, valeriaan, ashwaganda en brahmi.

Wil je bepaalde supplementen gaan gebruiken, raadpleeg dan even een specialist zodat je precies weet welke kruiden goed voor jou zijn.

Tip 7: Breng de aandacht naar binnen voor je in bed stapt met yoga, meditatie of pranayama

Als ademhalingsoefening is Nadi Shodana perfect om je Yin en je Yang energie in balans te brengen.

Yoga poses waarin je naar voren buigt zijn fijn om je te kalmeren en rust te brengen. Denk aan childspose, zittende en staande forward fold, zittende vlinder en ook legs up the wall pose.

Sluit af met savasana of een heerlijke yoga nidra sessie voor de ultieme ontspanning.

Online yoga nidra cursus

Wil je zelf ervaren hoe het is om je echt ultiem ontspannen te voelen? Doe dan mee me onze online yoga nidra cursus!Cursus Yoga Nidra

Hoe zorg je voor een Ayurvedische routine en hoe houd je dit vol?

Ayurveda werkt, net als yoga, natuurlijk pas echt goed als je het een vast onderdeel maakt van je leven. Als jij vaste Ayurvedische routines creëert voor jezelf, is het veel makkelijker om het vol te houden.

De kunst is om klein te beginnen. Begin bijvoorbeeld met elke vrijdagavond een voetmassage met warme olie (zie tip hierboven). Stapje voor stapje kun je zo dingen toevoegen en meer routines creëren. Zo hou je het ook leuk voor jezelf!

Als je eenmaal je eigen Ayurvedische routines hebt, kan het zijn dat je het lastig vindt om ze vol te houden op bepaalde momenten. Zoals de feestdagen bijvoorbeeld…

Ayurvedische routine tijdens de feestdagen

Hoewel de feestdagen er zijn om van te genieten, zijn het vaak deze dagen die een uitdaging kunnen vormen voor je dosha’s.

Ze worden extra uitgedaagd om hun taken optimaal te blijven uitvoeren. Dit hoeft helemaal geen probleem te zijn, aangezien je de dosha’s ook als buffer kunt zien.

Ze zijn enigszins flexibel en kunnen elke feestelijke uitbarsting die je hebt gepland opvangen. Maar een paar dagen achter elkaar afwijken van ons “gewone” schema in termen van slapen, eten, drinken en sociale activiteiten is bijna een belofte voor wat onevenwichtigheden in de dosha’s.

Gelukkig kun je hier wat aan doen! Hieronder vind je tips om je Ayurvedische routine in balans te houden, ook wanneer je dagen net wat anders zijn dan normaal.

10 tips om je Ayurvedische routine in balans te houden

Tip 1: Wakker je spijsvertering aan

Neem een ​​half uur voor de maaltijd een schijfje gember. Je kunt er wat citroen en een klein snufje zout aan toevoegen. Dit helpt je ​​spijsverteringsvuur op te stoken en je voor te bereiden op het voedsel dat komen gaat.

Tip 2: Maak een kleine wandeling

Na het eten maak je een kleine wandeling om je te helpen met verteren voordat je naar bed gaat. Dit zal de kwaliteit van je slaap verhogen waardoor je uitgeruster wakker wordt.

Tip 3: Neem Triphala

Neem ’s avonds 2 tabletten Triphala in met wat warm water. Triphala bevordert het verteringsproces en wordt verondersteld het lichaam te ontgiften en het immuunsysteem te ondersteunen.

Triphala is veilig voor bijna iedereen, als je niet zwanger bent of borstvoeding geeft en het voor een beperkte periode neemt.

Tip 4: Neem citroenwater

Neem de volgende ochtend 2 glazen citroenwater op een lege maag. Dit helpt om gifstoffen uit het systeem te spoelen. En vergeet trouwens ook niet je tong te schrapen!

Tip 5: Kom in contact met je lichaam

Dit hangt er echt van af hoe je je voelt. Dus als je wakker wordt, kom dan even in contact met je lichaam voordat je uit bed stapt.

Voel je je zwaar, lui en mistig? Sla je oliemassage over, aangezien je lichaam het diner waarschijnlijk nog aan het verteren is.

Heb je een actieve en onrustge geest en heb je niet goed geslapen na alle sociale gesprekken, ja, ga ervoor! De olie is misschien precies wat je Vata op dit moment nodig heeft.

Tip 6: Pranayama voor het ontbijt

Doe ’s ochtends voor het ontbijt je pranayama. Kapalabhati, Brahmari en Nadi Shodana bijvoorbeeld.

Doe Kapalabhati 100 keer in een comfortabel tempo, Brahmari 7 keer en 3-5 minuten Nadi shodana.

Deze ademhalingsoefeningen helpen je spijsverteringsvuur brandend te houden, ondersteunen het natuurlijke reinigingsproces van het lichaam en brengen de Yin en Yang-energie in balans.

Dit klinkt misschien als veel op je to-do-lijst, maar het kost je eigenlijk maar een paar minuten!

In de video hieronder krijg je wat inspiratie 🙂

Tip 7: Wacht met ontbijten

Wacht ’s ochtends, nadat je je citroen water hebt gedronken, met het ontbijt totdat je echt fysieke honger krijgt.

Tip 8: Neem tijd voor jezelf

Neem gedurende de dag kleine beetjes tijd voor jezelf. Maak een wandeling in de natuur. Haal de frisse lucht diep in je longen, voel de prana stromen en geniet!

Ik hou ook erg van Yoga Nidra als ik overdag wat extra rust nodig heb.

Probeer deze Yoga Nidra sessie anders eens uit de Happy with Yoga challenge!

Tip 9: Neem warme dranken

Nip overdag gedurende de dag aan warme vloeistoffen. Warm drinken helpt je spijsverteringvuurtje en helpt gifstoffen uit je lichaam te spoelen.

Gemberthee, CCF-thee, brandnetelthee of eenvoudig warm water zijn goede keuzes. Vermijd het drinken van grote hoeveelheden in een keer, en neem in plaats daarvan vaker kleine hoeveelheden.

Tip 10: Eet eenvoudig

Houd de “normale” maaltijden eenvoudiger. Eet een simpele groentesoep, rijst en gestoomde groenten of kitchari op dagen dat je geen feestje hebt. Je spijsverteringsvuur zal je dankbaar zijn!

Yoga en Ayurveda – een fantastische combinatie

Zoals je ook ziet aan alle tips hierboven, passen Yoga en Ayurveda heel goed bij elkaar. Ze versterken elkaar op meerdere vlakken. Nog niet overtuigd? Lees dan onderstaande punten eens…

  • Door het doen van asana’s (yoga), komt het lichaam in beweging. Dit heeft een positief effect op de spijsvertering (ayurveda) en op je algehele gezondheid.
  • Wanneer je weet welk lichaamstype jij hebt (ayurveda), kun je je yoga practice daarop aanpassen. Zie voor meer tips de blogs over de dosha’s.
  • Ademhalingsoefeningen (yoga) zorgen ervoor dat je bewust invloed kunt uitoefenen op je zenuwstelsel en zo kun je jezelf dus kalmeren of in actie zetten. Perfect dus als een van de dosha’s uit balans is (ayurveda).
  • Zowel yoga als ayurveda streeft naar het vinden van balans in lichaam, geest en ziel. Als je voeding, kruiden, geneeskunde en energie combineert met ademhaling, houdingen en meditatie, heb je een top combinatie!
  • Yoga en ayurveda leren je, en vragen je, beide om goed naar je lichaam te luisteren. Wat heb jij nodig om je vandaag in balans te voelen? Dit kan vanalles zijn op o.a. het vlak van beweging, voeding, leefstijl. 

Alles is met elkaar verbonden. Als jij op een manier gaat eten die beter past bij jou, dan zal dit impact hebben op je energie en ga je meer bewegen. Andersom werkt het net zo goed. Beweging leidt vaak tot gezondere voedingskeuzes.

Hoe beter jij weet hoe je in elkaar zit, hoe beter je op zoek kan gaan naar de balans. En yoga en ayurveda zijn dus perfecte tools om je hierbij te helpen!

We hopen dat we je op weg hebben geholpen met deze blog en dat je net zo enthousiast bent geworden over yoga en ayurveda als wij! Heb je nog vragen? Laat het hieronder weten in een reactie! 


Deze blog is mede mogelijk gemaakt door Karen van www.tripti.earth

Yoga jezelf gezonder en gelukkiger 🧘‍♀️🤸

Schrijf je net als 2100+ mensen in voor de video lessen in onze online Yoga studio. Volg onbeperkt lessen waar jij je goed bij voelt en die bij het ritme van jouw dag passen. Start nu met beter voor jezelf zorgen.
Begin direct

Yoga inspiratie mails 🙏

Er schuilt een ontzettend mooie Yoga filosofie achter de houdingen die je doet op de mat. Iedere week delen we via onze mailtjes inspirerende en krachtige inzichten uit deze Yoga filosofie met 50.000+ mensen. Je kunt deze mailtjes ook gratis ontvangen door je hieronder in te schrijven:
Je kunt jezelf op ieder gewenst moment met een druk op de knop weer uitschrijven. Door op de knop hieronder te drukken ga je er mee akkoord dat we je gegevens met zorg verwerken volgens onze privacyverklaring.

Laat een reactie achter